Göz, yaş aldıkça sorunlar yaşamaya başlayan bir organ olduğu gibi bazı hastalıklarında merkezinde durmaktadır. MS hastalığı da bunlardan biridir. Merkezi sinir sistemi hastalıklarından biri olan MS, tam olarak sebebi bulunamayan ve tam tedavisi geliştirilememiştir. Sadece erken teşhis ile yavaşlatılıp ilerlemesi geciktirilebilmektedir. Hastanın yaşam kalitesi yüksek tutmak ancak mümkün olmaktadır. MS hastalığının etkilediği en önemli organlardan biri de gözlerdir. Aniden oluşan görme bozuklukları ve sorunlarının altında MS için de incelenmesi gereken bir konudur ve erken teşhisle tedavi de büyük avantajlar elde edilebilir. MS hastalığının kendini gösterdiği ilk belirtiler arasında görme sorunlarının yer aldığını, aniden oluşan görme kayıplarında, puslu ya da azalmış görüntülerde, gece görüşünde azalma yaşanması halinde, renklerde değişim gibi çeşitlerinde unutmamalıyız.
MS’in Belirtileri
Multipl Skleroz (MS) hastalığı, sebebi ve tedavisi henüz tam anlamıyla bulunamayan bu hastalığın bağışıklık sisteminin anormal olarak, beyin ve omurilikte gönderileri taşıyan sinir lifleri etrafını saran koruyucu miyelin adı verilen tabakalara saldırması ve parçalanan bu tabakaların yerine sertleşmiş dokuların yerleşmesi olarak görülmektedir. Plak adını verdiğimiz bu dokular sinir sistemi içerisinde çok farklı yerlerde oluşabilmektedir. Miyelin tabakası hasarı sonucu beyin ve omurilik kontrolünü sağlayan mesajlar görevlerini yerine getirmekte çok zorlanmaya başlamaktadır. Beyin ve omuriliğin işlevlerinde ciddi eksiklikler yaşandığı sonucunu karşımıza çıkmaktadır.
Görme aksaklıkları, vücudun farklı bölgelerinde yaşanan güç kayıpları, uyuşmalar veya karıncalanmalar, his kayıpları, titremeler, tuvalet kontrolünde sorunlar, dengede durmada yaşanan sorunlar, konuşma bozuklukları ve aşırı yorgunluk hissi MS hastalığının ana belirtileri arasındadır.
Sık Görülen Belirti: Görme Bozuklukları
MS hastalığının ilk dönem belirtileri içerisinde en fazla görme bozuklukları yer almaktadır. Hastalığın ilerlemesi esnasında; bulanık ya da azalmış görüntü, ikili görme, gece görüşünde kayıplar, lekeli görüntü, renklerde değişim, hatta bazen tamamen görme kaybı gibi sorunlar meydana gelebilmektedir. MS atakları esnasında meydana gelebilen bu sorunlar nadiren de olsa kalıcı olabilmektedir. Göz sorunlarınızı aksatmadan ilerletmeden uzmanlarla paylaşmak erken tanı için çok önemlidir.
Önlemek Değil Hızını Azaltmak Mümkün
MS hastalığının yaş aralığı daha çok 20-40 arasındayken kadınlarda daha fazla rastlanmaktadır. Sosyo-ekonomik yapısı iyi kişilerde görülmesi de ayrıca araştırılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine bakıldığında dünya üzerinde 2,5 milyon MS hastasının olduğu söylenmektedir.
- Hastalığa yakalanmış kimselerde ortalama yaşam süreleri sağlıklı insanlarla hemen hemen aynıdır. Ölümcül bir hastalık değildir.
- Genetik bir aktarıma sahip değildir.
- Bulaşıcı bir özelliği yoktur.
- Erken teşhisle birlikte hastanın yaşam kalitesi korunmaya çalışılmaktadır.
- Akışı yavaşlatabilen tedaviler uygulanmaması durumunda, tekrarlayan ve düzelen tip hastaların %50 gibi ciddi oranı yaklaşık 10 yıl içerisinde ilerleyici tip hastalara dönüşmektedir. Bu hastaların yüzde 30’dan fazlası da 20 yıla yakın bir süre de tekerlekli sandalyeye bağımlı bir hale gelmektedir.
MS Atakları Nasıl Meydana Geliyor?
Görme aksaklıkları, vücudun farklı bölgelerinde yaşanan güç kayıpları, uyuşmalar veya karıncalanmalar, his kayıpları, titremeler, tuvalet kontrolünde sorunlar, dengede durmada yaşanan sorunlar, konuşma bozuklukları ve aşırı yorgunluk hissi ana belirtileri olan bu hastalığı belirgin bir sebep olmaksızın, en az 24-48 saat devam edecek şekilde, çeşitlenen belirtilerin ortaya çıkması ve uzun süredir devam eden bir rahatsızlığında kötüleşmesi durumunu ‘MS atağı’ olarak adlandırabiliriz.
1 ay gibi bir süre içerisinde bu belirti ve bulguların artması aynı atağın ayakları olarak düşünebilmekteyiz. Ataklar arasında düzelme zamanları olabilmektedir. Atağın ne kadar süreceği ve ataklar arasındaki sürenin uzunluğu tahmin edilememektedir. Bu ataklar kişiden kişiye farklılık göstermektedir.
Ms Tipleri
Ms, 4 Farklı Tip Olarak İncelenmektedir
Tekrarlayan düzelen tip: Hastaların yüzde 85 gibi büyük rakamı bu seyirde yer almaktadır. Her atağı bir düzelme takip etmekte ve hasta bir sonraki atağa kadar sağlıklı durumda kalabilmektedir. Ancak ataklar esnasında olan fonksiyon aksaklıkları zaman içerisinde birikmektedir.
Birincil ilerleyen tip: İlk beliren atakta rastlanan fonksiyon sorunları gözlenirken zaman içerisinde yavaş yavaş ilerleyen bir hale gelmektedir. Yeni ataklar bu tiplerde görülmemektedir.
İkincil ilerleyen tip: Tekrarlayan düzelen tip hastaların yüzde 60’ı zamanla düzelme konusunda ilerleme kaydedemeyerek, biriken fonksiyon bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Bu tiplerde düzelmelerin seyrinin neredeyse yok olduğu kabul edilmektedir.
İlerleyici ataklarla giden tip: İlk evreden itibaren ilerleyen fonksiyon bozukluklarına yeni türler ve ataklar eklenerek hastalık ilerleyici bir hale bürünmektedir.
