Çıkık Belirtileri arasında en sıklıkla rastlanılan semptom hasar gören bölgede şişlik oluşmasıdır. Spor, çıkığın en sık nedenidir. Örneğin düşme riskinin çok yüksek olduğu futbol, kayak, jimnastik ve voleybol gibi sporlarda düşmeler çok yaygındır. Ayrıca kontrolsüz bir düşme de çıkığa neden olabilir. Hızlı giden bir bisikletten veya motosikletten düşerseniz yerinden çıkma riski çok yüksek olacaktır. Çıkığa neden olabilecek en yaygın risklere yaklaşırsak aşağıdaki açıklamayı yapabiliriz.
- Düşüşler: Bacağınız veya kolunuz düşmüş olabilir.
- Genetik: Bazı insanlar yapısal sapmalara daha yatkın olabilir. Bu hastalarda basit vakalar bile çıkığa neden olabilir.
- Egzersiz ve Spor: Uzun süreli etki ve yüksek düşme insidansının bir kaçış olayı için en etkili risk faktörleri olduğu spor faaliyetleri.
Çıkık Olduğu Nasıl Anlaşılır?
- Çıkık bölgesinde gözle görülür şekil bozuklukları
- Çıkık bölgesinde şişlik ve kızarıklık.
- Çıkık bölgesinde uzun süre ağrı hissetmek.
Çıkığın hissedilebileceği bölgede hareket kısıtlılığı gibi durumlar çıkığın en belirgin belirtileridir.
Çıkık Tedavisi
Çıkık, şiddetine göre farklı tedavi yöntemleri ile tedavi edilebilir. En ağır çıkık vakaları ameliyat gibi tedaviler gerektirebilir ancak çıkıklar çoğu zaman ameliyata gerek kalmadan farklı yöntemlerle tedavi edilebilir. Bunları sıralarsak ameliyat, immobilizasyon, hafifletme, rehabilitasyon gibi tedavilerle karşılaşırız. Hangi tedavinin kullanılacağına ortopedi cerrahı karar vermelidir. Çıkıkla ilişkili diğer bazı belirtiler şunlardır:
- Hareket kaybı
- Hareketle ağrı
- Bölgede uyuşma
- Karıncalanma hissi
Çıkık Durumunda İlk Yardım Nasıl Yapılır?
- Eklem aslı gibi hareketsizdir,
- Çıkık oturmaya çalışılmaz,
- Hasta/yaralı ağızdan hiçbir şey almaz,
- Nabız, cilt tonu ve bölge ısısını kontrol edin,
- Tıbbi yardım isteyin
Bir Çıkığın İyileşmesi Ne Kadar Sürer?
Çıkık acil bir durumdur ve tıbbi yardım isteyin. Tedavi, çıkık eklem ve yaralanmanın ciddiyetine bağlıdır. Çıkık yerine yerleştirildiğinde, genellikle işlevsel olacak ve birkaç hafta içinde tekrar hareket edecektir. Spor yaparken koruyucu giysiler giymek çıkıkları önlemeye yardımcı olabilir.
Çıkık Tanısı Nasıl Konulur?
Bir hastada çıkık ve kırık gibi bir durumdan şüphelenildiğinde emin olmanın iki temel yolu vardır.
1. yol röntgen çekimidir. Röntgen sayesinde çıkık kırığının hasarının boyutunu belirlemek ve tedavi yöntemini belirlemek mümkündür.
2.yol ise MR çekimidir. Mr, yumuşak doku çıkıkları için MR çektirmek daha doğru olur. Hastanın hangi filmi çekeceğine doktorlar karar verir.
Çıkık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çıkık tedavisi için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemleri şu şekilde sıralanabilir; Yerine oturtma işlemi, Öncelikle dislokasyon sırasında yeniden pozisyonlama yapılır. Bunu sadece bir doktor yapabilir. Bu işlem sadece bir doktor tarafından yapılabilir. Doktor birkaç hareket yaparak eklemleri yerine koyar. Sonuç olarak bölgeye lokal veya genel anestezi uygulanır. Montaj özenle yapılır.
Sabitleme işlemi: Çıkık tedavisinde bir diğer işlem de immobilizasyondur. İlk olarak, kemik oturtulmalıdır. Bunun için işlem tamamlandıktan sonra bölgenin yaklaşık bir hafta hareketsiz kalması gerekir. Bu durumda doktor bir atel veya askı uygulayacaktır. Bazen doktor gerekli görürse alçı yapılır. Çıkık olan bölge tamamen sıva ile kapatılır. Kemiklerin yerleştirildikten sonra belirli bir süre hareketsiz kalması eski işlevini geri kazanmasında önemli bir detaydır.
Ağrı Giderme: Çıkık tedavisinde en önemli adımlardan biri ağrının giderilmesidir. Önce hastaya ağrı kesici verilir. Buna göre çıkığa bağlı oluşan ağrıların hafifletilmesi amaçlanır. Ağrı kesici, doktor tarafından serumla veya ağızdan yapılır. Ağrı kesici olmazsa olmaz bir işlemdir. Ağrı, kemik iyileştiğinde olacağından, bölge doktor tarafından ağrı kesici ilaçlarla uyuşturulur.
Ameliyat: Tüm bu işlemler yapılmış olsa bile yine de ameliyat gerekebilir. Bazı çıkık vakalarında ameliyat gerekebilir. Bunun için hasta yaklaşık 1 saat içinde küçük bir ameliyatla tedavi edilir.
Ayak, Omuz ve Eklemlerin Yerinden Çıktığı Nasıl Anlaşılır?
Çıkıklar çoğunlukla ayaklarda, omuzlarda ve eklemlerde meydana gelir. Bu gibi durumlarda hasta ilk etapta çıkık olup olmadığını anlayamaz. Çıkıkları anlamak için özellikle semptomlara odaklanmak gerekir. Hasta şüpheli çıkık bölgesini hareket ettiremiyorsa, şişlik ve ağrı varsa çıkık olduğu anlaşılır.
