Hastalık için birçok tedavi yöntemi bulunsa da yanıkların halen kesin bir çözümü yoktur. Yanıklar artan şiddet sırasına göre birinci, ikinci ve üçüncü derece yanıklar olarak sınıflandırılır. Birinci ve ikinci derece yanıklar çok ağrılıdır, ancak üçüncü derece yanıklarda sinir uçları hasar gördüğü için çok az ağrı olur veya hiç ağrı olmaz. 3. derece yanıklar cildin koyulaşmasına veya beyazlaşmasına neden olabilir; bu yanıklar acil tıbbi müdahale gerektirir ve evde tedavi edilemez.
Üçüncü derece yanıklar, kaynayan suda nadiren meydana gelir çünkü etkilenen cildin bir ısı kaynağı ile temas etmesi birkaç saniye sürer. Yanık kabarırsa veya kırmızıysa, 1. veya 2. derece yanıktır ve hemen tedavi edilebilir.
Yanığı Soğutun
Kaynar su ile yanmış bölge soğuk suda bekletilerek daha fazla doku hasarını önlenebilir. Bu, yanmış bölgeyi bir kâse soğuk suya daldırarak, akan suyun altında tutarak, bir bezi ıslatarak ve yanık bölgenin üzerine koyarak yapılabilir.
Antibiyotik Krem Sürmek
Gümüş sulfasiadin gibi antibiyotik kremler, bakterilerin yaraya ulaşmasını engeller. Ayrıca yaranın üzerinde bir sızdırmazlık tabakası oluşturur. Antibiyotik kremler çoğu eczanede mevcuttur.
Yanan Alanı Sarmak
Kaynar su ile yanan bölgeyi sarmak, en iyi steril bir bez kullanılarak yapılır; Yapışkanlı kumaşlardan veya pamuk gibi yarada kalıntı bırakabilecek kumaşlardan kaçınmanız gerekir. Hasarlı doku üzerinde baskı olmaması için dokuyu yaranın etrafına nazikçe sarın. Her gün bezi değiştirmelisiniz
Enfeksiyonlara Karşı Dikkatli Olun
Enfekte bir yanık belirtileri, yanmış bölgeden çıkan kırmızı çizgiler, şişlik, artan akıntı ve ateştir. Enfekte bir yanık, özellikle enfeksiyon yaygınsa tehlikeli olabilir. Bir enfeksiyondan şüpheleniyorsanız, daha fazla tedaviye gerek olup olmadığını belirlemek için bir sağlık uzmanıyla görüşün.
Yanığa Hangi Madde Uygulanır?
Aloe veya antibiyotik içeren kremler birinci derece yanıklara iyi gelebilir. Bunların yanısıra doktorunuzun önereceği Hametan Krem gibi kremler de kullanılabilir. İkinci derece yanıklar, yanık için özel pansuman gerektirebilir. Diğer yanıklar için müdahale doğrudan hastanede yapılmalıdır. Kaynar su ile yanmış cilt için asla yağ, yoğurt veya diş macunu gibi ürünler uygulamayın. Yanığa çok soğuk veya buz uygulamayın. Buz, yaralanmayı daha da kötüleştirebilir. Yanık üzerine pamuk konmamalıdır. Çünkü pamuk lifleri yaraya yapışabilir. Bu enfeksiyon riskini artırabilir. Yanık üzerinde oluşan kabarcıkları patlatmaktan kaçının. Çünkü bu yaralar patladığında enfeksiyon riskini artırabilirler.
Yanıklar İçin Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Elektrik, kimyasallar veya kaynar sulardan kaynaklanan yanıklar için hasta hastaneye gitmelidir. Yanık bölgesi büyükse, yanan eller, yüz, cinsel organlar varsa, hasta tıbbi yardım almalıdır. Yanık yaygın ise aile çocuğu 2 yaş ve üzeri bebek ve çocuklarda yanık muayenesi için mutlaka hastaneye götürmelidir. Ayrıca yanık ağrılı ve kötü kokuyorsa, ateşiniz yüksekse, son tetanoz aşınızın üzerinden 5 yıldan fazla zaman geçtiyse acil servise gitmeniz gerekir.
Bir Yanığın Şiddetini Hangi Faktörler Belirler?
Yanığın derinliği ve kapsamı, etkilenen bölge, enfeksiyon riski olup olmadığı, hastanın yaşı, solunum yolu yarasının varlığı ve önceden var olan tıbbi durumlar yaralanmanın boyutunu belirleyen faktörlerdir.
Yanıklara Ne İyi Gelir?
Yanıklara bir an önce ilk yardım yapılması esastır. Çok kısa sürede cildin tüm katmanlarına nüfuz edebilir. Ayrıca kalıcı cilt hasarına ve hatta ölüme neden olabilir. İlk yardım ne kadar etkili olursa cilde o kadar az zarar verir ve ölüm riskinin o kadar düşük olduğu söylenebilir.
Yanık Durumunda Ne Yapılmamalıdır?
Yanık üzerine soğuk su dökmek hastayı rahatlatır. Uzun süreli buz uygulaması zararlı olabilir ve elektrik yanığı için hasta kesinlikle su ile tedavi edilmemelidir. Yanık sonrası oluşan su kabarcıkları proteince zengin bir sıvı içerir ve hemen altındaki ölü tabakayı ve dokuları patlamadan korumaktan sorumludur.
