Etkin maddesi fluoksetin olan bir tür antidepresan ilaç olan Prozac; özellikle depresyon durumlarında sıklıkla tercih edilmektedir. Bu ilaç aynı zamanda selektif serotonin geri alım inhibitörü (SSRI) ismiyle de bilinen önemli bir ilaç olarak karşımıza çıkmaktadır. Depresyonun tedavi edilmesi sürecinde önerilen Prozac; farklı alanlarda da kullanılmaktadır.
Türkiye’de kapsül ve şurup formlarında bulunan Prozac, geliştirilmiş bir formüle sahip olmasıyla dikkat çekmektedir. Bu nedenle eski antidepresan ilaçlara göre de daha az yan etkisi söz konusudur. Doktor kontrolünde kullanıldığı için istenildiğinde bırakılan bir ilaç değildir. Bu süreci doktor ile adım adım ilerletmek gerekmektedir. Aksi takdirde ilacın yan etkileri ağır seyredebilmektedir.
Prozac Nedir?
Bir antidepresan olan Prozac, temelde majör depresyon başta olmak üzere, panik atak gibi hastalıklarda da tercih edilmektedir. 1988 yılında ilk defa Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkan bu ilaç, kısa bir zamanda ülkenin en yaygın antidepresanlarından biri olmuştur. Yetişkinler için uygun olan bu ilaç, bazı durumlarda 10 yaş üzerindeki çocuklar için de tercih edilebilmektedir.
1988 yılında Amerika’da ortaya çıkan Prozac’ın İngiltere’ye gelmesi ise ertesi sene oldu. 1989 senesinde İngiltere’de de yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandı. Özellikle de İngiltere’ye gelmesiyle birlikte tartışmaların temeline oturan bu antidepresan, bazı soruların gündeme gelmesinde de etkili oldu.
Ruhsal sorunların çözümlenmesi adına doğru yöntemin ilaçlı mı yoksa da terapi yöntemi mi olduğunun tartışıldığı pek çok makale kaleme alındı. Bu makalelerde ise özellikle ‘Endişelilik Çağı’ adlı makale çok ilgi çekti.
Zaman içerisinde pek çok insanın hayatının bir parçası olmayı başaran Prozac, günümüzde de hem Avrupa’da hem de Amerika’da aynı oranda kullanılmaya devam ediyor. Özellikle yan etkilerinin daha az görülmesi nedeniyle de her geçen gün Prozac kullanmayı tercih eden insanların sayısı da artış gösteriyor.
Yapılan araştırmalara göre de 2010 yılında Avrupa’da her 100 kişiden 10’u, Amerika Birleşik Devletleri’nde ise her 100 kişiden 11’i Prozac kullanıyor. Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Denetleme Merkezi’ne ait olan bu rakamlar ise 12 yaş üzerine ait olduğu ile bilinmektedir.
Prozac Ne İşe Yarar?
Fluoksetin olarak da bilinen Prozac, panik atak, depresyon, ciddi boyuttaki yemek bozuklukları, obsesif kompülsif bozukluk hastalıklarında kullanılmaktadır. Ruhsal durumu düzenlemekle birlikte, uyku düzeni de sağlamaktadır. Enerji seviyesini artırma konusunda son derece etkili olan Prozac, bu sayede günlük hayatın devam edilmesine de yardımcı olmaktadır.
Kişilerin hayat enerjilerini alan depresyon hastalığı, çağın hastalıkları arasında ilk sıralarda gelmektedir. Yoğun temponun son derece etkili olduğu bu hastalıktan ise Prozac yardımıyla kurtulabilmek mümkün olacaktır. Çünkü ilacın kullanılmaya başladıktan sonraki zaman diliminde, kişide enerji seviyesi artmaktadır. Ayrıca uyku sorunu da ortadan kalkacak ve ruhsal anlamda düzelme süreci başlayacaktır.
Prozac’ın özellikle tercih edildiği hastalıklardan bir diğeri de panik atak olmaktadır. Sürekli olarak kalplerinde sıkışma yaşayan ve panik atak krizi geçiren hastalar için de bu ilaç etkili olmaktadır. Korku, endişe gibi olumsuz ruh halinin önüne geçen bu ilaç, istenmeyen düşünceleri de azaltmaktadır. Bu sayede zamanla panik atak krizlerinin sayısı da azalacak ve iyileşmeye yardımcı olacaktır. İlgili Link: Glutatyon Eksikliğini Gidererek Stresle Çok Daha İyi Baş Edebilirsiniz
Bunların dışında, sık el yıkama, kontrol etme, sürekli olarak sayma gibi takıntılı hastaların da sorunlarının çözümlenmesinde Prozac etkili olan bir ilaçtır. İlaç ayrıca adet dönemi öncesinde yaşanan sinirlilik, iştah artması ve diğer depresyon semptonların azalmasında da etkili olmaktadır.
İlacın bu kadar etkili olmasının nedeni ise mutluluk hormonu olarak da bilinen seratoninin beyin içerisindeki hücre içerisine alınarak parçalanmasını önlemesidir. Bu parçalanmasının önlenmesi ile vücuttaki seratonin seviyesi düşmemektedir ve duygu durumu da bu sayede düzelmektedir.
Prozac Yan Etkileri
Ruhsal hastalıklarda kullanılan pek çok ilacın tersine, Prozac çok fazla yan etkisi bulunan ilaçlar arasında yer almamaktadır. Fakat nadiren de bu ilacı kullanırken görülebilecek bazı hafif yan etkiler söz konusu olmaktadır. Bu yan etkileri şu şekilde sıralamak mümkündür;
- Mide bulantısı
- Uyku sorunları
- İshal
- Uyuşukluk
- Baş dönmesi
- İştah kaybı
- Terleme
- Esneme
- Baş dönmesi
- Kaygılı hissetme hali
- Yorgunluk
İlacın kullanımı sonucunda ortaya çıkabilecek yan etkiler, çoğu zaman ilk 10 gün içerisinde görülmektedir. Fakat bu etkiler 10 günden sonra hafiflemiyorsa, doktora bildirmek gerekecektir. Bu süreçte de yan etkilerin şiddetini azaltabilmek adına alınabilecek bazı önlemler vardır. Bu önlemler ise şu şekilde sıralanabilir;
Mide bulantısı: Prozac kullanım sürecinde mide bulantısı yaşıyorsanız, ilacı yemeklerle beraber ya da yemeklerden sonra almanız daha doğru olacaktır. Özellikle de baharatlı ve ağır yemeklerden uzak durmak da önem taşır. İlacın kullanımında aç ya da tok almanın bir farkı olmadığını da belirtmek gerekir.
İshal: İlaç kullanımında ishal sorunu yaşıyorsanız, bunu önlemek adına yeterli miktarda su ve sıvı almaya özen göstermeniz şarttır.
Uykusuzluk: Prozac kullanımında uyku sorunu yaşıyorsanız, ilacınızı sabah alarak bu yan etkiyi önleyebilirsiniz.
Prozac Nasıl Bırakılır?
Tüm antidepresan ilaçlarda temel kural ilacın istenildiği zaman bırakılamayacağı olmaktadır. Dolayısıyla fluoksetin etken maddesi içeren Prozac için de bu kural geçerli olmaktadır. Çünkü bu ilaçlar, hastaların kendilerini iyi hissettiklerinde rahatlıkla bırakabilecekleri ilaçlar değildir.
Hastalığın tedavi aşamasındaki yerine ise hekim karar vermekte ve alınacak Prozac dozunu da yine hekim belirlemektedir. Fakat ilaç dozunda kademeli bir azaltmaya gidilmektedir. Bu sebeple de hastalar kendilerini iyi hissetmeye başladıktan sonra da ilaçlarını kullanmaya devam etmelidir. Aksi takdirde tedavi süreci yarıda bırakılmış olacak ve yan etkiler ağır seyrederek hastanın en başa dönmesine neden olacaktır.
Kendini iyi hisseden hastaların da bu hissiyata girdiklerinde doktorlarından yeni bir randevu almaları tavsiye edilebilir. Böylelikle hekimle iletişime geçilerek ilacın bırakım aşaması üzerine konuşulabilir. Hekimin vermiş olduğu öneriler doğrultusunda da dozunuzda azaltmaya bu sayede gidilebilecektir.
Psikiyatri hekiminin tedavi aşamanıza göre doz değişiminin ardından da yeni planlamaya uymanız büyük bir öneme sahiptir. Önerilen süreçte, önerilen miktarda ilaç almanız sonucunda da yeni randevular alarak doz değişimi için talepte bulunabilirsiniz. Yine böyle bir durumda hekim tarafından uygun görülüyorsa, doz değişimleri belli süre aralıklarında devam edecektir.
Prozac Şurup
Antidepresan ilaç olan Prozac şurup, etken maddesi fluoksetin hidroklorür olmaktadır. Beyinde salgılanmakta olan ve sinir hücreleri arasındaki iletimi sağlayan seretonin hormonuna etki eden bu şurup, ruh halini dengelemektedir. Bu sayede majör depresyon, obsesif – kompülsif bozuklukların da tedavisinde son derece etkili olmaktadır.
Sinirlilik, gerginlik ve öfke sorunlarının yaşandığı durumlarda kullanılan Prozac şurubun düzenli kullanımı ise son derece önemlidir. Bu tür ilaçlar bazı kişilerde intihar eğilimi yarattığı için de ilaca başlayanların en az 1-2 hafta takip edilmesi gerekir.
Prozac Kullanım Süresi ve Kullanamayacaklar
Hastanın durumuna ve şiddetine göre değişen Prozac kullanım süresi, hekim tarafından belirlenmektedir. Fakat depresyon tedavisinde en az 6 ay kullanılmasına özen gösterilmesi gerekmektedir. İlgili Link: Anafilaksi Nedir?
İlacı kullanmaması gerekenler ise şu şekilde sıralanabilir;
- Epilepsi hastaları
- Ülser hastaları
- Karaciğer ve diyabet sorunu yaşayanlar
- Ailede bipolarmanik depresyon ve intihar girişimi hikayesi bulunanlar
- İdrar sökücü kullananlar
- Ailede glokom hikayesi olanlar
- Çocuklar ve ergenler
- Gebelik sürecinde olanlar veya gebe kalmayı düşünenler
Günümüzde Prozac zayıflama sürecinde öneriliyor olsa da bu konuya ilişkin herhangi bir bilimsel gerçek söz konusu değildir.